Kim był św. Marek?
Znany też jako Jan Marek. Zarówno on, jak i jego matka Maria, byli ludźmi wielce szanowanymi w pierwszych latach rozwoju chrześcijaństwa. Źródła nie podają imienia ojca Marka. Dom jego matki, Marii, w Jerozolimie stał się miejscem spotkań dla chrześcijan, w którym odbywały się zebrania modlitewne. Tam zapewne Marek poznał Piotra, który częściej bywał w tym domu i znał go dobrze, skoro po uwolnieniu z więzienia tam właśnie skierował swoje pierwsze kroki.
Możliwe, że Piotr ochrzcił i przyjął Marka do wspólnoty jerozolimskiej. Wskazywałby na to tytuł „syn”, jaki mu nadaje w pierwszym swoim liście (1 P 5,13). Jednak to nie Piotr, ale Barnaba, wyprowadził Marka z Jerozolimy w szeroki świat. Stało się to przy okazji misyjnej podróży na Cypr i do Małej Azji, w którą Barnaba wyruszył razem z Szawłem z Antiochii Syryjskiej (Dz 12,25; 13,5.13). Marek towarzyszył w tej podróży obu apostołom, ale nie wytrwał do końca, opuszczając ich z niewiadomych przyczyn w Perge i wracając do Jerozolimy (Dz 13,13). Ten krok bardzo boleśnie dotknął Pawła. Toteż kiedy apostoł wybierał się w drugą podróż misyjną, a Barnaba chciał znowu zabrać Marka, Paweł się temu sprzeciwił. Doszło do ostrego spięcia, po którym Paweł i Barnaba się rozeszli. Pierwszy dobrał sobie Sylasa i udał się do Małej Azji, a drugi poszedł z Markiem na Cypr.
Od tej chwili ginie ślad po Marku, ale około roku 61–63 Marek jest znowu z Pawłem, gdy ten przebywa w więzieniu w Rzymie, i pomaga mu w głoszeniu królestwa Bożego (Kol 4,10–11; Flm 24). Później Marek towarzyszy Piotrowi przebywającemu w Rzymie (por. 1 P 5,13). W 2 Tm 4,11 czytamy polecenie, żeby Marek przybył do Rzymu. Żył więc jeszcze w czasie drugiego uwięzienia Pawła. Po śmierci obu apostołów przebywa na Wschodzie. Nieznane są okoliczności jego śmierci. Tradycja sięgająca czasów Euzebiusza wskazuje na niego jako na założyciela gminy aleksandryjskiej i pierwszego biskupa Aleksandrii. Św. Marek był krewnym Barnaby (zob. Kol 4,20), który pochodził z Cypru, ale przebywał również w Jerozolimie, gdzie cieszył się wielkim poważaniem wśród chrześcijan.
Samo imię św. Marka pojawia się w Dziejach i Listach Apostolskich. Występuje w nich jako Jan – Marek, jak to ma miejsce w Dziejach Apostolskich w rozdziale 12,12.25 oraz w rozdziale 15,37, lub też jako Jan – w Dziejach Apostolskich (13,5). Występuje też tylko jako Marek w Dziejach Apostolskich (15,39). Pisze o nim także św. Paweł jako o swoim towarzyszu podróży misyjnych w Liście do Kolosan (4,10) oraz w drugim Liście do Tymoteusza (4,11). Św. Piotr, którego był tłumaczem, wspomina go w swoim pierwszym liście (5,13). Wszystkie te imiona wskazują niezbicie, iż w każdym wypadku chodzi zawsze o tę samą osobę – św. Marka Ewangelistę. Marek miał stosownie do ówczesnego zwyczaju dwa imiona. Jedno hebrajskie – Jan, a drugie rzymskie – Marek.
Najstarsza tradycja kościelna jednomyślnie przypisuje Markowi drugą ewangelię kanoniczną. Już Papiasz, biskup Hierapolis, którego świadectwo przekazał Euzebiusz z Cezarei, pisze, że Marek – towarzysz i uczeń Piotra – napisał ewangelię. Zamierzał przy tym tylko przekazać katechezę Piotra tak, jak ją zachował w pamięci, dbając tylko o to, aby nie powiedzieć nic fałszywego. Papiasz zaznacza również, że w ewangelii Marka nie ma ścisłego porządku, ponieważ i Piotr nie przestrzegał go w swoim nauczaniu. Prawie zupełnie brakuje też w niej mów Jezusa i nie ma łączenia podobnych zdarzeń. Inni Ojcowie i pisarze kościelni: Ireneusz, Tertulian, Orygenes i Hieronim zaznaczają związek ewangelii z katechezą Piotra, a Klemens Aleksandryjski wspomina, że Marek napisał ewangelię według nauczania Piotra na życzenie chrześcijan przebywających na dworze cesarskim. Św. Marek według tradycji został pochowany w Wenecji, której stał się patriarchą.
Ks. Wiesław Baniak SDC – członek Zgromadzenia Sług Miłości – kongregacji o włoskim rodowodzie, założonej przez bł. Alojzego Guanellę, która funkcjonuje w Polsce od niedawna. Księży guanellianów jest w kraju zaledwie kilku, a polska siedziba Zgromadzenia mieści się obecnie w Krakowie, u księży zmartwychwstańców.
Dostarczamy wartościowe treści?
Zobacz także
-
Licheń: Trwa 10. edycja warsztatów Ars Celebrandi...
W Licheniu rozpoczęła się jubileuszowa, 10. edycja warsztatów liturgicznych Ars Celebrandi. Ok. 200 osób –... więcej
-
Triduum.liturgia.pl – tegoroczny portal na Wielki Tydzień
W tym roku zapraszamy Was na naszą stronę poświęconą obchodom Świętego Triduum Paschalnego. Dzięki współpracy... więcej
-
Przewodnik po Triduum: zapowiedź
„Przewodnik po Triduum” to nowa seria opracowana we współpracy serwisu Liturgia.pl oraz strony Z pasji do... więcej