Wieniec adwentowy

WieniecOd pewnego czasu coraz powszechniejsze w naszych kościołach staje się umieszczanie na okres adwentu wieńca adwentowego, który z jednej strony stanowi element dekoracyjny, z drugiej zaś niezwykle symboliczny. Współczesne wieńce adwentowe wykonane są najczęściej na kole drucianym, przeważnie z gałązek szlachetnych drzew iglastych, tj. ze świerka srebrzystego, jodły, daglezji, sosny, ale także np. liści laurowych i mahoniowych.

W wieńcu umieszczane są cztery świece, najczęściej białe, ale czasami też kolorystycznie dobrane do koloru szat liturgicznych na poszczególne niedziele adwentu tj. trzy świece fioletowe i jedna różowa, lub też czerwone, których kolor wyraża radość oczekiwania na Mesjasza.

Symbolika wieńca adwentowego jest wielowarstwowa, zielone gałązki są symbolem życia i wspólnoty, cztery świece symbolizują zbliżanie się do Prawdziwej Światłości – Jezusa Chrystusa. Całość jest symbolem nadziei na zwycięstwo życia nad ciemnością. Jest także znakiem wspólnoty chrześcijańskiej czuwającej w modlitwie. Do wieńca przyczepione są wstążki w czerwono-fioletowym kolorze, co z kolei wskazuje na radość oczekiwania, a jednocześnie na konieczność wewnętrznego oczyszczenia, moralnego przygotowania na przyjście Chrystusa.

WieniecTradycja wieńca adwentowego wywodzi się z tradycji protestanckiej, gdzie tak na prawdę przygotowuje się od razu dwa wieńce, jeden umieszczany jest na drzwiach domostwa, drugi znajduje się najczęściej w pomieszczeniu, w którym skupia się życie całej rodziny. Po raz pierwszy wieniec adwentowy pojawił się w 1833 roku w domu opieki dla opuszczonych dzieci, na przedmieściach Hamburga. Powstanie wieńca adwentowego łączy się z działalnością J.H. Wichera, który był inicjatorem tzw. Wewnętrznej misji, zmierzającej do odnowy życia chrześcijańskiego. Wicher prowadził rodzaj „wioski dziecięcej” i na okres adwentu wprowadził dla swoich podopiecznych specjalne nabożeństwo, mające przygotowywać do Bożego Narodzenia. Nabożeństwo to odbywało się w pomieszczeniu przyozdobionym gałązkami jodły, rozpoczynało się od zapalenia świecy umieszczonej na wielkim świeczniku, a następnie następowało czytanie słowa Bożego, pieśni, modlitwa i refleksja.

Nabożeństwo odbywało się codziennie i każdego dnia zapalano jedną świecę, świece przeznaczone na niedziele były większe od pozostałych.  Zwyczaj przygotowywania wieńca adwentowego bardzo szybko przyjął się w kręgach ewangelickich głównie na północy Niemiec, a szczególnie wśród miast Hanzatyckich. Przez katolików został przejęty najprawdopodobniej w latach 30. XX wieku. Choć pierwsza wzmianka o pojawieniu się tego zwyczaju na terenach polskich pojawiła się we Wrocławiu już w 1925 roku.

WieniecW tradycji protestanckiej nie jest praktykowane błogosławienie ani święcenie wieńca, w tradycji katolickiej błogosławieństwa dokonuje się albo podczas Mszy rozpoczynającej okres Adwentu (po Kyrie lub Ewangelii), albo podczas wieczornego nabożeństwa poprzedzającego pierwszą niedzielę adwentu. W Polsce, jako pierwsza, z propozycją błogosławienia wieńca wystąpiła Agenda opolska (w 1981 roku), pod względem literackim sama formuła błogosławieństwa przypomina żydowski berakoth, wysławiający Boga, Króla wieków

[1] Por. Leksykon liturgii, Pallotinum, Poznań 2006, s. 51-52.

Zobacz także