Antyfony „O” – O Emmanuel (23 grudnia)

Prawdopodobnie najsilniejszym wyrazem adwentowej tęsknoty za Zbawicielem są tak zwane Wielkie Antyfony. W nich liturgia tego okresu dochodzi do szczytu swojego piękna. Nawet z czysto artystycznego punktu widzenia, są one arcydziełem. Osoby wierzące dojrzą w nich natomiast, lub chociażby przeczują, cały sens Starego Przymierza i bezdennej głębiny Bożej ekonomii zbawienia.

Wielkie Antyfony to nie tylko wołanie przedchrystusowej ludzkości. Także i dzisiaj są one gorącą modlitwą stęsknionych ludzi, przypominającą akty strzeliste – o światło, o pomoc, o wybawienie.

Co ciekawe, literatura polska posiada mało znany, wierszowany przekład tych 7 antyfon. Został on wykonany około 300 lat temu. Jest on częścią obszernego, a dziś mało popularnego dzieła „Jezus Nazaretański, Syn Ojca Przedwiecznego, Wcielony, albo Jeruzalem niebieska przezeń wyzwolona. – przetłumaczonego przez X. Gawłowickiego  w Warszawie w 1636 r. Dzieło to składa się z 20 pieśni. Każda z nich liczy po 100 strof ośmiowierszowych. Cały utwór ma 558 stron. Wprawdzie nie można porównywać tego utworu  z „Mesjadą” Klopstoka lub z „Rajem utraconym” Miltona, jednak jego niezwykłość wynika przede wszystkim z przepełnieniem przez autora żywą wiarą i tak gorącem uczuciem, co sprawia, że chętnie wybacza się  autorowi chropowatości stylu albo rymu. Jest on nadto znacznie starszy od obu wspomnianych arcydzieł światowej literatury.

O Emmanuel

nagranie © Liturgia.pl

 

Codzienne nagrania (17-24 grudnia) dostępne są także jako podcast. Pozwala to ściągnąć je bezpośrednio i automatycznie do odtwarzacza iTunes, Juice, eMusic lub na urządzenia przenośne (typu iPod, iPhone, tel. komórkowe i inne). Z subskrypcji można skorzystać, odnajdując O-antyfony w iTunes Store lub korzystając z tego linku.

 

Tekst i przekłady

O Emmanuel, Rex et legifer noster, expectatio gentium et Salvator earum : veni ad salvandum nos, Dominus Deus noster.

Emanuelu, Królu państwa swego,
Podawco świętych praw i zakonności,
Oczekiwania chętliwie wszelkiego
Narodu, pociech pożądnych lubości
Obradu już też z miłosierdzia Swego
Wybaw troskliwych z ostatnich trudności!
Przyspiesz a zbaw nas Boże nasz i Panie,
Okaż nad nami Swoje zmiłowianie!

O Emanuelu, królu i prawodawco nasz, oczekiwanie narodów i Zbawicielu ich, przyjdź ku zbawieniu naszemu Panie, Boże nasz.

Komentarz

Od I niedzieli Adwentu liczyliśmy tygodnie, potem – dni, a dziś nas już tylko godziny dzielą od wielkiej chwili. Już prawie we drzwiach stoi Zbawiciel świata, spełnia się Jego Adwent. Ale my w świętej niecierpliwości, doczekać się go nie mogąc, wołamy, jakby już był z nami: O Emanuelu, o „Boże z nami!” I Kościół uprzedza swą radość i w antyfonie Laudesów dzisiaj już głosi: „Oto spełniło się wszystko, co mówił Anioł o Pannie Marji”. Jutro – tem bardziej, choć dopiero będzie wigilja wielkopomnego dnia, nie zdołamy już utrzymać wezbranych uczuć. W chórach zakonnych w czasie Prymy, po uroczystem ogłoszeniu w Martyrologjum przyjścia Pańskiego, serca nasze wybuchną psalmem wdzięczności: „Ubłogosławiłeś Panie ziemię Twoją… odpuściłeś nieprawość ludu Twego… uśmierciłeś wszystek Twój gniew, Miłosierdzie i Prawda spotkały się ze sobą, Sprawiedliwość i Pokój pocałowały się, Prawda wyrosła z ziemi a Sprawiedliwość z nieba pojrzała…” (Ps. 34). Aniołowie! Strójcie harfy wasze, całe niebo niechaj zstąpi jutro na ziemię, by nam pomagać w powitaniu Tego, Który do nas zawita.

O Zbawicielu! Ty jeden ulitowałeś się nad błędami naszemi! Niechże nie będzie daremnem dla nas to niepojęte miłosierdzie Twoje! Pospiesz ku zbawieniu naszemu, o Boże nasz!

 

O Emmanuel, śpiew: Jakub Figus i schola Przystani, 23.12.2014

Pobierz to nagranie jako plik mp3

 

Tekst za artykułem o. Klemensa Dąbrowskiego OSB w: „Mysterium Christi” 1(1931-32), rok III, s. 1-2 (zachowano oryginalną ortografię i interpunkcję). Wykorzystano zdjęcie Rękopisu L 26 (XVI w.) z archiwum oo. Dominikanów w Krakowie. Nagranie wg zapisu w: Vesperarum Liber iuxta ritum sacri Ordinis Praedicatorum, ed. A. Früwirth, Romae 1900, p. 89-90.

Zapraszamy do lektury artykułu nt. Antyfon „O” oraz słuchania pozostałych nagrań:
O Sapientia (17 grudnia),
O Adonai (18 grudnia),
O Radix (19 grudnia),
O Clavis (20 grudnia),
O Oriens (21 grudnia),
O Rex (22 grudnia),
O Emmanuel (23 grudnia)

Zobacz także