Antyfony „O” – O Rex (22 grudnia)
Prawdopodobnie najsilniejszym wyrazem adwentowej tęsknoty za Zbawicielem są tak zwane Wielkie Antyfony. W nich liturgia tego okresu dochodzi do szczytu swojego piękna. Nawet z czysto artystycznego punktu widzenia, są one arcydziełem. Osoby wierzące dojrzą w nich natomiast, lub chociażby przeczują, cały sens Starego Przymierza i bezdennej głębiny Bożej ekonomii zbawienia.
Wielkie Antyfony to nie tylko wołanie przedchrystusowej ludzkości. Także i dzisiaj są one gorącą modlitwą stęsknionych ludzi, przypominającą akty strzeliste – o światło, o pomoc, o wybawienie.
Co ciekawe, literatura polska posiada mało znany, wierszowany przekład tych 7 antyfon. Został on wykonany około 300 lat temu. Jest on częścią obszernego, a dziś mało popularnego dzieła „Jezus Nazaretański, Syn Ojca Przedwiecznego, Wcielony, albo Jeruzalem niebieska przezeń wyzwolona.” – przetłumaczonego przez X. Gawłowickiego w Warszawie w 1636 r. Dzieło to składa się z 20 pieśni. Każda z nich liczy po 100 strof ośmiowierszowych. Cały utwór ma 558 stron. Wprawdzie nie można porównywać tego utworu z „Mesjadą” Klopstoka lub z „Rajem utraconym” Miltona, jednak jego niezwykłość wynika przede wszystkim z przepełnieniem przez autora żywą wiarą i tak gorącem uczuciem, co sprawia, że chętnie wybacza się autorowi chropowatości stylu albo rymu. Jest on nadto znacznie starszy od obu wspomnianych arcydzieł światowej literatury.
O Rex
nagranie © Liturgia.pl
Codzienne nagrania (17-24 grudnia) dostępne są także jako podcast. Pozwala to ściągnąć je bezpośrednio i automatycznie do odtwarzacza iTunes, Juice, eMusic lub na urządzenia przenośne (typu iPod, iPhone, tel. komórkowe i inne). Z subskrypcji można skorzystać, odnajdując O-antyfony w iTunes Store lub korzystając z tego linku. |
Tekst i komentarze:
O Rex gentium, et desideratus earum, lapisque angularis, qui facis utraque unum : veni et salva hominem, quem de limo formasti.
Ant. VI. O Rex
O Królu, zdawna wszystkim pożądany,
Narodom, Twego pragnącym witania,
Prawy węgielny do obojej ściany
Kamieniu, który jednoczysz spajania
Domu górnego z dolnym bez odmiany;
Bądźże skwapliwym i bez omieszkania
Zbliż przyjście swoje, zbaw człeka, którego
Lepiłeś ręką z błota mizernego.
O Królu i pożądanie narodów, kamieniu węgielny, w jedno łączący obie części budowy, przyjdź i zbaw człowieka, któregoś z mułu ziemi utworzył.
Komentarz
Wzmaga się pragnienie narodów. Przeczuwają, że nadchodzi wielka chwila. Już nie tylko prorocy Izraela widzą z daleka Mesjasza, jak się zbliża poprzez szeregi stuleci, niby po stopniach; nawet dla pogańskich poetów i filozofów, co szlachetniejszych stało się oczywistem, że musi przyjść jakiś wybawiciel, jeśli rodzaj ludzki nie ma doszczętnie zmarnieć w upadku swoim. Tej powszechnej nadziei nie zawiedzie Bóg. Dotrzyma obietnicy, jaką dał: Jeszcze jedna mała chwila a ja poruszę niebo i ziemię, i morze i suchą ziemię (Ag. 2, 7). I poruszę wszystkie narody a przyjdzie pożądany wszem narodom. Co się było oderwało, przywiedzie, co się złamało, – naprawi i spoi w jedną budowę dawne przymierze z nowem (Ez. 34, 16…). Będzie fundamentalnym, narożnym kamieniem (Ps. 117, 22.) a zarazem i zwornikiem sklepienia, alfą i omegą (Obj. 1, 8). Uznają Go kiedyś wszystkie pokolenia, jako Chrystusa-Króla. Ale teraz przyjdzie w uniżeniu. Zstapi na samo dno nędzy naszej, weźmie na się ciężar całej ludzkości, spadającej coraz niżej, i jak mitologiczny Atlas dźwignie na barkach Swoich cały świat ku górze.
O Panie! Obyś rozdarł niebiosa i zstąpił! Znasz stworzenie nasze, żeśmy jako proch i błoto, ku wszelkiemu złemu skłonni. Przyjdź i napraw zepsute dzieło rąk Twoich – bo już najwyższy czas! (Iz. 64, 1. Ps. 102, 14. Hiob. 10, 9. Gen . Rodz. 8, 21.)
O Rex, śpiew: Wojciech Sznyk OP i schola Przystani, 22.12.2014
Pobierz to nagranie jako plik mp3
Tekst za artykułem o. Klemensa Dąbrowskiego OSB w: „Mysterium Christi” 1(1931-32), rok III, s. 1-2 (zachowano oryginalną ortografię i interpunkcję). Wykorzystano zdjęcie Rękopisu L 26 (XVI w.) z archiwum oo. Dominikanów w Krakowie. Nagranie wg zapisu w: Vesperarum Liber iuxta ritum sacri Ordinis Praedicatorum, ed. A. Früwirth, Romae 1900, p. 89-90.
Zapraszamy do lektury artykułu nt. Antyfon „O” oraz słuchania pozostałych nagrań:
O Sapientia (17 grudnia),
O Adonai (18 grudnia),
O Radix (19 grudnia),
O Clavis (20 grudnia),
O Oriens (21 grudnia),
O Rex (22 grudnia),
O Emmanuel (23 grudnia)
Dostarczamy wartościowe treści?
Zobacz także
-
O tradycji udzielania bierzmowania w dzień oktawy...
Niedawno miniona oktawa Wielkanocy to dobra okazja do przypomnienia pewnej tradycji poświadczonej w niektórych źródłach... więcej
-
Posługi współczesnego Kościoła – recenzja ks. dr....
Zostałem jakiś czas temu poproszony o krótki komentarz do książki Dawida Makowskiego „Posługi współczesnego Kościoła.... więcej
-
Proste polskie propria – 4. niedziela wielkanocna
Dzielimy się z Wami nowym projektem Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego: Proste polskie propria to szansa na... więcej