Kraków: Odbyła się konsulta przełożonych męskich zakonów poświęcona liturgii

125. Zebranie plenarne Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce – generałów, prowincjałów, opatów, inspektorów, wizytatorów i kustoszów odbyło się w dniach 12-13 października w Krakowie. Tegoroczne spotkanie poświęcone było znaczeniu liturgii we wspólnocie osób konsekrowanych.

Uczestnicy konsulty
Uczestnicy konsulty pod Instytutem Teologicznym Księży Misjonarzy w Krakowie / fot. misjonarze.pl

Temat pierwszego dnia spotkania brzmiał „Liturgia we wspólnocie – Znaczenie i piękno liturgii we wspólnocie osób konsekrowanych”, a drugiego – „Czym ma się wyróżniać liturgia w kościołach zakonnych”. Podczas pierwszego dnia obrad, odbywających się w Auli Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, prezes Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego o. Tomasz Grabowski mówił, że liturgia ma istotne znaczenie dla odnowy duchowej wspólnoty zakonnej. Dominikanin przekonywał, że wszędzie tam, gdzie podejmuje się wysiłek, gdzie dba się o liturgię, gdzie bracia angażują się w nią, w jej przygotowanie, tam rozwija się, wręcz kwitnie duszpasterstwo, a życie klasztorne staje się radośniejsze, daje zakonnikom więcej powodów do zadowolenia.

Prowincjał werbistów o. Andrzej Danilewicz podzielił się informacją zaczerpniętą z Internetu, że w ciągu ostatnich kilku lat podwoiła się liczba cystersów w Austrii, że takiego przyrostu liczby nowych zakonników nie było u austriackich cystersów od czasów średniowiecza. A wszystko to za sprawą pięknie przeżywanej liturgii w chorale gregoriańskim i życia wedle norm Soboru Watykańskiego II, przywiązania do papieża i urzędu nauczycielskiego Kościoła.

Uczestnicy w trakcie obradChrystusowiec ks. Jan Hadalski, redaktor naczelny miesięcznika „Msza Święta” zaleca odejście od odprawiania do celebracji. „Odprawianie bowiem łączy się ściśle z pracą, obowiązkiem, a celebracja wiąże się ze świętowaniem” – tłumaczy. „To jest czas świąteczny. To nie może być dodatek do programu dnia” – dodaje. Zaznacza, że liturgię należy traktować nie jako obowiązek, ale jako uświęcające działanie Boga. Bez niej nie ma życia Kościoła i zakonów”. Piękno liturgii ks. Hadalski określa jako element konstytutywny życia zakonnego, a nie ozdobny. „W pięknie liturgii chodzi nie o przeżycia estetyczne, ale duchowe” – podkreśla. „Sztuka pięknej celebracji polega na wierności zasadom, a nie własnym upodobaniom. Liturgia to nie teatr, nie udawanie, nie naśladowanie, ale prowadzenie do Boga. W ten sposób objawia się miłość do Kościoła” – przekonuje. Postuluje on także rozwój formacji liturgicznej na różnych etapach życia zakonnego. Zdaniem zakonnika, „niejednokrotnie brakuje teologii i duchowości liturgii, a wrogami liturgii są zarówno formalizm jak i radosna twórczość”.

Pallotyn ks. dr Jarosław Superson z Instytutu Liturgicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie mówił, że nie ma liturgii zakonnej, że jest tylko jedna liturgia Kościoła. Ale „we wspólnotach priorytetową winna stać się celebracja wspólnotowa”. Prelegent wskazał jednak na elementy, które winny wybrzmiewać w liturgii eucharystycznej sprawowanej przez zakonników. „Proklamować, gdzie to możliwe imiona świętych pochodzących z danego zgromadzenia; przygotować modlitwę wiernych zgodną z charyzmatem zgromadzenia; w homiliach, kazaniach cytować wypowiedzi swoich świętych współbraci” – zalecał.

Uczestnicy w trakcie obradO. Tomasz Grabowski OP wyróżnił trzy rodzaje liturgii źle rozumianej: liturgię sprawną (skracaną, przesuwaną na najdogodniejsze pory dnia), liturgię umowną (niechlujną, zgodną jedynie z literą prawa, zaliczaną, odprawianą) i liturgię smutną (smutnie przeżywaną – bez życia, bez energii). Zwrócił uwagę na fakt, że w stosunku do liturgii odzwierciedla się stosunek do rzeczywistości, w które wierzymy. Wobec tego, liturgię można traktować jako „soczewkę”, w której skupia się i wyraża stosunek do rzeczy świętych. Jeśli liturgia sprawowana jest niechlujnie, pospiesznie lub smutnie, świadczy to o jakości wiary zakonnej wspólnoty. Największym wrogiem wiary i w konsekwencji liturgii – zdaniem o. Grabowskiego – jest umowne traktowanie elementów składających się na celebrację. Wszelkie substytuty i działania pro forma w liturgii wprost świadczą o braku wiary w doniosłość boskiej rzeczywistości.

Na spotkanie z wyższymi przełożonymi zakonnymi zaproszeni zostali także krakowscy liturgiści – kapłani diecezjalni. Ks. dr Stanisław Szczepaniec, przedstawiciel Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski. Zaproponował on ścisłą współpracę Komisji Liturgicznej KWPZM z Komisją Episkopatu, m.in. we wspólnym organizowaniu sympozjów liturgicznych dla osób konsekrowanych, tłumaczeniu ksiąg liturgicznych na język polski, organizowaniu ogólnopolskich spotkań duszpasterzy służby liturgicznej. Przedstawiciel Episkopatu prosił, aby w sanktuariach, które najczęściej prowadzone są przez zakony, liturgia była sprawowana jak najpiękniej, zgodnie z zasadami, bez nadużyć.

W spotkaniu uczestniczy bp Kazimierz Gurda, biskup pomocniczy kielecki, przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, który także przewodniczył Eucharystii we środę. Do zakonników zebranych na konferencji plenarnej w Krakowie dotarła informacja o tragicznym wypadku na drodze pod Nowym Miastem nad Pilicą, w wyniku którego osiemnaścioro ludzi poniosło śmierć. W czasie Mszy św. modlili się za ofiary zderzenia busa z ciężarówką.

Dwudniowe zebranie odbywa się w klasztorze Księży Misjonarzy w Krakowie, którzy obecnie przeżywają rok jubileuszowy w związku z 350. rocznicą śmierci założycieli św. Wincentego a Paulo i św. Ludwiki de Marillac.

inf. KAI/mw, fot. misjonarze.pl

Zobacz także