O Wielkim Poście, przygotowanich do Wielkanocy i modlitwach liturgicznych.

Oto kolekta dzisiejszego dnia w zwyczajnej formie rytu rzymskiego:

Observatiónis huius ánnua celebritáte laetántes, quaesumus, Dómine, ut, paschálibus sacraméntis inhaeréntes, plenis eórum efféctibus gaudeamus

Liturgiczne tłumaczenie na język polski jest następujące:

Obchodząc z radością doroczne przygotowanie do Wielkanocy, prosimy Cię Boże, abyśmy coraz głębiej przeżywali misteria paschalne i radowali się pełnią ich owoców

Dość łatwo chyba dostrzec, ze w pierwszej części oryginału nie ma mowy ani o Wielkanocy (Passze), ani o przygotowaniach. Polscy tłumacze formułą „przygotowania do Wielkanocy” oddali łacińskie słowo „observationis”. Jest to dopełniacz rzeczownika „observatio” oznaczającego zachowywanie, przestrzeganie (stąd zakonników podejmujących reformy zmierzające do przywrócenia pierwotnych, bardziej surowych reguł w swoich zgromadzeniach nazywano często obserwantami). X. Zhulsdorf na swoim świetnym blogu podaje że wg "Dictionnaire latin – français des auteurs chrétiens” Alberta Blaise’a chodzi  tu szczególnie o zachowywanie, przestrzeganie Wielkiego Postu. Angielski słownik Lewisa i Shorta mówi też bardziej ogólnie o przestrzeganiu obowiązków religijnych, zachowywaniu praktyk pobożności. Zrozumiemy to lepiej, kiedy uświadomimy sobie, że ta kolekta, nieobecna w mszale św. Piusa V, w sakramentarzu gelazjańskim (w tzw. gelasianum vetus) była przeznaczona na sobotę po niedzieli Quinquagesima. Dziś jest to sobota po Popielcu, ale wtedy, tak jak jest to nadal np. w rycie ambrozjańskim, Wielki Post zaczynał się I niedzielą, a same praktyki postne podejmowano dopiero od następującego poniedziałku. Jest to zatem modlitwa niegdyś odmawiana u progu dorocznego okresu pokuty i umartwienia, poprzedzającego i przygotowującego do świat Wielkiejnocy.

Jak przeżywać Wielki Post i czemu ma to służyć w życiu duchowym dobrze pokazuje kolekta z dzisiejszego dnia wg dawniejszej formy rytu rzymskiego:

Praesta, quaésumus, omnípotens Deus: ut, qui se, affligéndo carnem, ab aliméntis ábstinent ; sectándo justítiam, a culpa jejúnent

Prosimy Cię, wszechmogący Boże, aby ci, którzy dla umartwienia ciał powstrzymują się od pożywienia, podążali za sprawiedliwością i ustrzegli się winy.


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także

Piotr Chrzanowski

Z wykształcenia inżynier mechanik, od dłuższego czasu z zawodu dyrektor. Mieszka pod Bydgoszczą. Mąż z ponad dwudziestoletnim stażem i ojciec dwóch synów w wieku licealnym.