O fajerwerkach i nie tylko

Mamy rok Handla (czy jak kto woli: Haendla). George Frideric (czy jak kto woli Georg Friedrich) słynie z rozmaitych muzycznych fajerwerków: "Music for the Royal Fireworks", "Water Music"... W sztuce Paula Barza znanej pod polskim tytułem Kolacja na cztery ręce widz przypatruje się spotkaniu skromnego prowincjonalnego kantora Bacha ze światowcem Handlem. Cichy Bach i gromki Handel - zapewne mocno uproszczone, ale zabawne i pouczające. Polecam!

Sięgam po płytę Cecilii Bartoli z ariami z oratoriów pisanych w Rzymie przez młodego Handla i jemu współczesnych. Nie brak fajerwerków – zapierających dech wirtuozowskich popisów, ale są i utwory refleksyjne. "Lascia la spina" (lepiej znana z opery "Rinaldo", z tekstem "Lascia ch’io pianga") – słyszałem kiedyś ten utwór na pogrzebie. Jakiż przyczynek do refleksji o interpretacji muzyki dawnej! W miejsce subtelnej śpiewaczki szorstki głos wiejskiego organisty i akordy grane raczej niepewnie. No i polski tekst!

Jedna z anegdot zanotowanych przez współczesnego Handlowi Charlesa Burneya pięknie łączy rozmaite kontrasty. A było tak: wielki śpiewak Carestini odesłał Handlowi arię Verdi prati (z opery "Alcina") twierdząc, że nie jest dla niego odpowiednia. Zapewne chodziło o prostotę tego utworu, nie dającego okazji do błyszczenia wirtuozerią. Na to Handel wparował do domu idola mówiąc: "You toc! don’t I know better as your seluf, vaat is pest for you to sing? If you vill not sing all de song vaat I give you, I will not pay you ein stiver". Trudno powiedzieć, w jaki sposób Burney dał radę zanotować tę wypowiedź. W każdym razie zawdzięczamy mu zapis uroczego angielskiego akcentu kompozytora. W tej historyjce ogromnie mi się podobają kontrasty: między rzewną melodią a gwałtownością twórcy; między skromną melodią arii a zamiłowaniem solistów do popisów; między utartym wyobrażeniem Handla – twórcy muzycznych fajerwerków a prostotą pieśni.

Jaka jest muzyka Jerzego Fryderyka? Zdrowa! Pełna życia, kipiąca energią, równie odległa od czułostkowości, co od pompatycznej pustki.


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także

Błażej Matusiak OP

Błażej Matusiak OP na Liturgia.pl

Urodzony w 1970 r., dominikanin, filolog klasyczny, teolog, doktor muzykologii, duszpasterz, katecheta, recenzent muzyczny, eseista i tłumacz, mieszka w czeskiej Pradze, gdzie opiekuje się polską parafią. Publikacje: Hildegarda z Bingen. Teologia muzyki (Kraków 2003); recenzje płytowe w Canorze, cykl audycji „Musica in Ecclesia” w Radiu Józef.