Sobota w Oktawie Wielkanocy

Marek powtarza parę razy, że uczniowie, nie chcą wierzyć świadkom. Tęsknię za Jezusem jak uczniowie, ale nie potrafię tak jak i oni spotkać się z Nim. Uczniowie nie mogą przejść od niewiary do wiary!

DOSTRZEC SZCZĘŚCIE

Mk 16, 9–15 Chrystus zmartwychwstały posyła Apostołów na głoszenie Ewangelii

Marek powtarza parę razy, że uczniowie, nie chcą wierzyć świadkom.

Tęsknię za Jezusem jak uczniowie, ale nie potrafię tak jak i oni spotkać się z Nim. Uczniowie nie mogą przejść od niewiary do wiary! Od nieufności do zaufania. Ich opór jest silniejszy niż pragnienie zawierzenia. Jezus jednak nie poddaje się i nie zniechęca ich i moim niedowierzaniem.

Siedem złych duchów przeszkadzało Marii Magdalenie spotkać, zaufać i pokochać Jezusa. Została uzdrowiona. Jej nieszczęście najbardziej przyzywało Zbawiciela. Wyrzucił z niej zło, uwolnił ją i podarował czyste serce, które dostrzega obecność Oblubieńca. To ona jest gotowa i pierwsza Go spotyka, pierwsza ufa – jej miłość przywołuje Oblubieńca, który śpieszy na spotkanie. Złe duchy mojej przeszłości także mi przeszkadzają spotkać Jezusa – potrzebuję Jego uzdrowienia.

Jezus przychodzi, objawia się uczniom pierwszy raz po tragicznych wypadkach i co robi? Łaje ich i „wyrzuca brak wiary i upór”. Wcale ich nie pociesza, tylko czyni wyrzuty! Pokazuje, że już dawno mogli być pocieszeni, gdyby chcieli uwierzyć, gdyby nie ich upór.

Jezus mówi, że od czystości serca i co za tą czystością idzie – od umiejętności patrzenia – zależy nasze szczęście. Człowiek o sercu, w którym nie ma złych duchów, dostrzega Obecność i przyjście szczęścia tam, gdzie inny pozostaje zamknięty i nieszczęśliwy. Wypełniają się słowa Jeremiasza: „Przeklęty mąż, który od Pana odwraca swe serce, NIE DOSTRZEGA, GDY PRZYCHODZI SZCZĘŚCIE. Błogosławiony mąż, który pokłada ufność w Panu, i Pan jest jego nadzieją” (Jr 17, 5b. 5e. 6b–7).

Zobacz także

Sobota w Oktawie Wielkanocy

Notatki nt. pochodzenia kolekt dzisiejszego dnia w Mszałach Pawła VI i Piusa V

Mszał Pawła VI

Tekst: „Deus, qui credentes in te populos gratiae tuae largitate multiplicas, ad electionem tuam propitius intuere, ut, qui sacramento baptismatis sunt renati, beata facias immortalitate vestiri. Per Dominum”.

Oficjalny polski przekład: „Boże, Ty w swojej dobroci pomnażasz szeregi wierzącego w Ciebie ludu, wejrzyj na Twoich wybranych, których odrodziłeś przez sakrament chrztu świętego, i udziel im wiecznego szczęścia. Przez naszego Pana”.

W ostatnich słowach jest mowa dosłownie o przyodzianiu się w błogosławioną nieśmiertelność (por. 1 Kor 15, 54), w kontekście chrztu można widzieć tu aluzję do szaty chrzcielnej.

Historia modlitwy. Modlitwa jest nieco zmienioną wersją oracji drugiej (czyli chyba alternatywnej kolekty) niedzieli Oktawy Wielkanocy Sakramentarza Gelazjańskiego (ok. 628/715 r.):
„Deus qui credentes in te populos gratiae tuae largitate multiplicas, respice propicius ad electionem tuam, ut qui sacramento baptismatis sunt renati, regni caelestis mereantur introitum”.
Zmiana została dokonana przede wszystkim w zakończeniu. Fraza „regni caelestis mereantur introitum” (zasłużyli na wejście do królestwa niebieskiego) została zastąpiona przez „beata facias immortalitate vestiri”. Fraza ta została zaczerpnięta również z Gelasianum, z obrzędu konsekracji dziewic, konkretnie z modlitwy błogosławienia welonu.
Modlitwa ta (oczywiście w takiej samej redakcji jak w Gelasianum) jest także w papieskim Gregorianum, w ogólnym zbiorze modlitw wielkanocnych, nie przypisanych do konkretnego formularza. W takich samych zbiorach zachowały ją jeszcze Frankońskie Gelasiana, ale do dalszych źródeł rzymskich już nie przeszła.

W innych obrządkach. Modlitwa była obecna także w rycie galijskim. Missale Gothicum (ok. 690/710 r.; Francja pn. lub pn.-wsch.) i Missale Gallicanum Vetus (ok. 770 r., Francja wsch. lub pn.-wsch.) mają ją w formularzu Mszy za nowo ochrzczonych, do stosowania przez cały tydzień.

Mszał Piusa V

Tekst: „Concede, quaesumus, omnipotens Deus: ut, qui festa paschalia venerando egimus, per haec contingere ad gaudia aeterna mereamur. Per Dominum”.

Przekład z łac.-pol. Mszału z 1968 r.: „Spraw, prosimy Cię, wszechmogący Boże, abyśmy przez uroczystości paschalne, które ze czcią obchodziliśmy, mogli dojść do wiecznych radości. Przez Pana naszego”.

Historia modlitwy. Modlitwa pochodzi z Sakramentarzy Gregoriańskich (papieski, ok. 625/638 r. i typu II, ok. 650/683 r.) jest to kolekta soboty w Oktawie Wielkanocy i tak już pozostanie. Galijski Missale Gothicum ma bardzo podobną modlitwę w poniedziałek Oktawy:
„Concede, quaesumus, omnipotens Deus: ut, festa paschalia, quae devotione colimus, moribus exsequamur”.

Mszał Pawła VI. Brak.

Pewnego komentarza wymaga użyty w modlitwie czas przeszły: „uroczystości paschalne… obchodziliśmy”. W czasach, kiedy formował się Sakramentarz Gregoriański, oktawa paschalna była pojmowana nie jako oktawa Niedzieli Wielkanocnej, ale jako oktawa chrztu, udzielonego podczas Wigilii Paschalnej w sobotę wieczorem. Dlatego ostatnim dniem oktawy była również sobota i to ona pierwotnie kończyła obchód Wielkanocy. Sobota była ostatnim dniem, w który neofici przychodzili do kościoła w białych szatach, stąd w Gregorianum tytuł formularza niedzielnego jest „die Dominica post albas” (a nie „in albis”). Dołączenie niedzieli do obchodu oktawy nastąpiło, jak uważa Antoine Chavasse, w okolicach pontyfikatu Honoriusza I (625-638). Ciekawy jest pod tym względem przypadek Sakramentarza Gelazjańskiego. Ma on formularz na niedzielę Oktawy Wielkanocy, a potem formularz na „niedzielę po Oktawie”. Są to dwa formularze na ten sam dzień i w efekcie zaburza to w księdze ilość niedziel między Wielkanocą a Pięćdziesiątnicą, których robi się za dużo – Gelasianum jest zatem świadkiem procesu rozciągania oktawy na niedzielę (w Gelasianum jest nadmiar aż dwóch niedziel, bo w księdze dodano jeszcze specjalny formularz „niedzieli po Wniebowstąpieniu” bez usuwania już istniejącej „szóstej niedzieli post clausum Paschae”, co stworzyło drugi dublet).
 

Notatki nt. pochodzenia kolekt dzisiejszego dnia w Mszałach Pawła VI i Piusa V

Mszał Pawła VI

Tekst: „Deus, qui credentes in te populos gratiae tuae largitate multiplicas, ad electionem tuam propitius intuere, ut, qui sacramento baptismatis sunt renati, beata facias immortalitate vestiri. Per Dominum”.

Oficjalny polski przekład: „Boże, Ty w swojej dobroci pomnażasz szeregi wierzącego w Ciebie ludu, wejrzyj na Twoich wybranych, których odrodziłeś przez sakrament chrztu świętego, i udziel im wiecznego szczęścia. Przez naszego Pana”.

W ostatnich słowach jest mowa dosłownie o przyodzianiu się w błogosławioną nieśmiertelność (por. 1 Kor 15, 54), w kontekście chrztu można widzieć tu aluzję do szaty chrzcielnej.

Historia modlitwy. Modlitwa jest nieco zmienioną wersją oracji drugiej (czyli chyba alternatywnej kolekty) niedzieli Oktawy Wielkanocy Sakramentarza Gelazjańskiego (ok. 628/715 r.):
„Deus qui credentes in te populos gratiae tuae largitate multiplicas, respice propicius ad electionem tuam, ut qui sacramento baptismatis sunt renati, regni caelestis mereantur introitum”.
Zmiana została dokonana przede wszystkim w zakończeniu. Fraza „regni caelestis mereantur introitum” (zasłużyli na wejście do królestwa niebieskiego) została zastąpiona przez „beata facias immortalitate vestiri”. Fraza ta została zaczerpnięta również z Gelasianum, z obrzędu konsekracji dziewic, konkretnie z modlitwy błogosławienia welonu.
Modlitwa ta (oczywiście w takiej samej redakcji jak w Gelasianum) jest także w papieskim Gregorianum, w ogólnym zbiorze modlitw wielkanocnych, nie przypisanych do konkretnego formularza. W takich samych zbiorach zachowały ją jeszcze Frankońskie Gelasiana, ale do dalszych źródeł rzymskich już nie przeszła.

W innych obrządkach. Modlitwa była obecna także w rycie galijskim. Missale Gothicum (ok. 690/710 r.; Francja pn. lub pn.-wsch.) i Missale Gallicanum Vetus (ok. 770 r., Francja wsch. lub pn.-wsch.) mają ją w formularzu Mszy za nowo ochrzczonych, do stosowania przez cały tydzień.

Mszał Piusa V

Tekst: „Concede, quaesumus, omnipotens Deus: ut, qui festa paschalia venerando egimus, per haec contingere ad gaudia aeterna mereamur. Per Dominum”.

Przekład z łac.-pol. Mszału z 1968 r.: „Spraw, prosimy Cię, wszechmogący Boże, abyśmy przez uroczystości paschalne, które ze czcią obchodziliśmy, mogli dojść do wiecznych radości. Przez Pana naszego”.

Historia modlitwy. Modlitwa pochodzi z Sakramentarzy Gregoriańskich (papieski, ok. 625/638 r. i typu II, ok. 650/683 r.) jest to kolekta soboty w Oktawie Wielkanocy i tak już pozostanie. Galijski Missale Gothicum ma bardzo podobną modlitwę w poniedziałek Oktawy:
„Concede, quaesumus, omnipotens Deus: ut, festa paschalia, quae devotione colimus, moribus exsequamur”.

Mszał Pawła VI. Brak.

Pewnego komentarza wymaga użyty w modlitwie czas przeszły: „uroczystości paschalne… obchodziliśmy”. W czasach, kiedy formował się Sakramentarz Gregoriański, oktawa paschalna była pojmowana nie jako oktawa Niedzieli Wielkanocnej, ale jako oktawa chrztu, udzielonego podczas Wigilii Paschalnej w sobotę wieczorem. Dlatego ostatnim dniem oktawy była również sobota i to ona pierwotnie kończyła obchód Wielkanocy. Sobota była ostatnim dniem, w który neofici przychodzili do kościoła w białych szatach, stąd w Gregorianum tytuł formularza niedzielnego jest „die Dominica post albas” (a nie „in albis”). Dołączenie niedzieli do obchodu oktawy nastąpiło, jak uważa Antoine Chavasse, w okolicach pontyfikatu Honoriusza I (625-638). Ciekawy jest pod tym względem przypadek Sakramentarza Gelazjańskiego. Ma on formularz na niedzielę Oktawy Wielkanocy, a potem formularz na „niedzielę po Oktawie”. Są to dwa formularze na ten sam dzień i w efekcie zaburza to w księdze ilość niedziel między Wielkanocą a Pięćdziesiątnicą, których robi się za dużo – Gelasianum jest zatem świadkiem procesu rozciągania oktawy na niedzielę (w Gelasianum jest nadmiar aż dwóch niedziel, bo w księdze dodano jeszcze specjalny formularz „niedzieli po Wniebowstąpieniu” bez usuwania już istniejącej „szóstej niedzieli post clausum Paschae”, co stworzyło drugi dublet).
 


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także

Maciej Zachara MIC

Maciej Zachara MIC na Liturgia.pl

Urodzony w 1966 r. w Warszawie. Marianin. Rocznik święceń 1992. Absolwent Papieskiego Instytutu Liturgicznego na rzymskim "Anselmianum". W latach 2000-2010 wykładał liturgikę w WSD Księży Marianów w Lublinie, gdzie pełnił również posługę ojca duchownego (2005-2017). W latach 2010-2017 wykładał teologię liturgii w Kolegium OO. Dominikanów w Krakowie. Obecnie pracuje duszpastersko w parafii Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Bazylianówka w Lublinie. Ponadto jest prezbiterem wspólnoty neokatechumenalnej na lubelskiej Poczekajce, a także odprawia Mszę św. w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego w rektoralnym kościele Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Staszica w Lublinie....