„Miracula Sancti Nicolai” to cykl czterech średniowiecznych dramatów muzycznych zapisanych w XII wieku na terenie Francji – w benedyktyńskim opactwie St. Benoit-sur-Loire we Fleury – w szczególnie dla historii teatru i dramatu liturgicznego ważnym zbiorze „Księga gry”. Opatrzone muzyką łacińskie teksty czterech z dziesięciu dramatów zbioru, opowiadają o cudach dokonanych przez św. Mikołaja i łaskach doznanych za jego wstawiennictwem. Święty Mikołaj był biskupem Miry Licejskiej w Azji mniejszej (dziś miejscowość ta – Dembre – znajduje się na terenie Turcji). Już za życia zasłynął jako dobroczyńca, patron żeglarzy, podróżników, studentów, macierzyństwa, opiekun sierot i panien oraz  wspomożyciel niesłusznie oskarżonych. Fikcja miesza się tu z rzeczywistością; liczne są opowieści o jego czynach i cudach.

To niepowtarzalna okazja po 8 latach, aby zobaczyć w Tyńcu spektakl Scholi Teatru Węgajty, zespołu tworzonego przez śpiewaków, aktorów, muzyków, plastyków, teatrologów i muzykologów pochodzący z 6 krajów europejskich. Ostani dramat liturgiczny w wykonaniu Scholi można było oglądać w opactwie tynieckim w 2000 roku w ramach Festiwalu Kraków 2000 (Ordo Stellae). Schola zajmująca się rekonstrukcją średniowiecznych dramatów liturgicznych, prezentacjami muzyczno-teatralnymi, badaniami nad tradycjami śpiewu liturgicznego i sakralnego  oraz antropologią kultury, tym razem wpisze historię św. Mikołaja w wyjątkową scenerię Opactwa Benedyktynów w Tyńcu. Spektakl zostanie zainscenizowany w różnych miejscach na tynieckim wzgórzu, przez co zyska on niezwykle autentyczny wymiar i w sposób bardzo sugestywny przeniesie widzów w czasy średniowiecza. Ta opera z wieków średnich śpiewana jest po łacinie, a akcja komentowana jest po polsku na bieżąco przez narratora-histriona-lirnika.

Pierwszy dramat cyklu, Tres filiae opowiada o biednym ojcu trzech córek, których nie może wydać za mąż, nie mając pieniędzy na posag. Interwencja świętego chroni córki przed hańbą i nierządem. Następny obraz to Iconia Sancti Nicolai – historia Żyda, który skrycie czcił św. Mikołaja, jako strażnika swoich dóbr; wyruszając w podróż pozostawił go na straży swojego majątku. Został jednak obrabowany – również i tu święty zainterweniował. Dramat Tres clerici to historia trzech klerków – wędrownych studentów, którzy nocą w gospodzie zostali zamordowani i obrabowani, a następnie za przyczyną świętego, przywróceni do życia. W końcu ostatni dramat – Filius Getronis opowiada historię chłopca porwanego przez pogańskiego króla, po roku w sposób cudowny przywróconego rodzicom.

Pierwowzory tych legend docierały do Europy Zachodniej z Bizancjum jeszcze dwieście lat przed rokiem 1087, kiedy to normańscy kupcy z Bari wykradli relikwie świętego i przenieśli je do swojego miasta, co dało początek szerzącemu się gwałtownie kultowi jego osoby. Święty Mikołaj był bardzo popularny w środowisku szkół katedralnych – był opiekunem i patronem klerków wędrujących w poszukiwaniu wiedzy. Oni to najprawdopodobniej są autorami, jak również wykonawcami i odbiorcami dramatów o św. Mikołaju. Jedną z okazji do wystawiania tego i podobnych dramatów były tzw. Dni Swobód Grudniowych, cztery dni, w czasie których średniowieczni klerkowie brali we władanie szkołę. Mianowali spośród siebie władze – usuwając tymczasowo władze oficjalne pod klucz – samodzielnie odprawiali oficja.

Inscenizacja Cudów Świętego Mikołaja w interpretacji Scholi Teatru Węgajty chce wskazać, na świąteczny i mieszany, akademicko-ludowy charakter dramatu, odmiennie w stosunku do naszych poprzednich produkcji dramatów liturgicznych. Według źródeł historycznych nie jest do końca jasne czy dramat ten był, czy nie był częścią liturgii. Z jednej strony występują na zakończenie każdego z czterech dramatów odpowiednie antyfony liturgiczne, z drugiej jednak, sama materia tekstowa i muzyczna, jak również niektóre motywy jarmarczne, odkrywają nam formę daleko wykraczającą poza liturgię. Stajemy się świadkami narodzin misteriów, czyli pierwszych Mirakli, jakkolwiek jeszcze bardzo blisko związanych ze stylem romańskim. 

Bilety w cenie 50 zł można nabyć codziennie  w recepcji Domu  Gości Opactwa w godzinach 8.00-20.00 oraz w krakowskich sklepach z produktami benedyktyńskimi.

Więcej informacji można znaleźć na stronach Benedyktyńskiego Instytutu Kultury.

mw/bik

Uważasz, że nasze treści są wartościowe?

Przekaż 1,5% podatku dochodowego na rozwój serwisu Liturgia.pl,
wpisując w zeznaniu podatkowym numer KRS: 0000 354 036

Więcej informacji
i nasz film

Wypełnij zeznanie
online za darmo

Zamów przypomnienie
kiedy chcesz

Zarekomenduj nas
swoim znajomym