Wielki Piątek

Dzisiaj zasłona świątyni rozrywa się na oskarżenie nieprawych, i słońce widząc krzyżowanego Pana kryje swe promienie. Na próżno buntują się narody i ludzie mówią puste słowa. Chryste Boże, jak owieczka byłeś prowadzony na zabicie
Boże, jak owieczka prowadzony byłeś na zabicie, jak pokornego baranka
przybili Ciebie do krzyża za nasze grzechy nieprawi ludzie, Przyjacielu człowieka.

W Wielki Piątek, podobnie jak w Kościele Katolickim, nie sprawuje się Eucharystii (wyjątkiem jest bardzo rzadka sytuacja, kiedy Wielki Piątek przypada 25 marca wg kalendarza juliańskiego, czyli w dzień Zwiastowania; wtedy obchody liturgiczne są połączone i celebrowana jest Liturgia św. Jana Chryzostoma). Obchody Wielkiego Piątku zaczynają się w cerkwiach już w czwartek wieczorem. Wtedy to sprawowana jest jutrznia wielkopiątkowa, na której czytanych jest 12 fragmentów Ewangelii, opisujących Mękę Chrystusa: od mowy arcykapłańskiej, aż do momentu, w którym Żydzi poprosili Piłata, by postawił straż przy grobie Jezusa. Wierni stoją w tym czasie z zapalonymi świecami. Na środku świątyni wystawiona jest tzw. Golgota, czyli krzyż ze stojącymi obok postaciami Maryi i Jana Ewangelisty.
Kolejnym nabożeństwem są tzw. Królewskie Godziny, których autorstwo tradycja przypisuje św. Cyrylowi Jerozolimskiemu. Są to mniejsze godziny kanoniczne (pryma, tercja, seksta, nona) sprawowane razem w sposób uroczysty (oprócz Wielkiego Piątku Królewskie Godziny są także sprawowane w wigilię Bożego Narodzenia oraz wigilię Epifanii; oczywiście wtedy ich treść jest inna). W ich trakcie czytane są m.in. proroctwa strotestamentalne o cierpieniu Mesjasza.

Późnym popołudniem rozpoczyna się Wielka Wieczernia, czyli Wielkie Nieszpory. Tu głównie wspomina się złożenie Jezusa do grobu. Na ołtarzu leży płaszczenica, czyli całun przedstawiający ciało Jezusa po zdjęciu z krzyża. W pewnym momencie kapłan bierze płaszczenicę i kładzie na środku cerkwi na specjalnym stole, gdzie wierni adorują ją aż do nabożeństwa paschalnego (najczęściej zaraz po wystawieniu płaszczenicy rozpoczyna się jutrznia Wielkiej Soboty, ale o tym jutro).

Kapłan wystawiający płaszczenicę (źródło: www.wp.pl).

 

 

Kapłani wystawiający płaszczenicę; prawosławny klasztor w Balamand, Liban;

(źródło: orthodoxwiki.org).


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także