Wskazania dotyczące postaw ciała

W nowym tekście wprowadzenia uznano za stosowne dodanie pewnych komentarzy odnoszących się do wszystkich czynności wykonywanych w czasie liturgii przez kapłana, diakona, posługujących i wiernych. Obrzędy: postawy ciała i gesty, jak zaznaczono, mają mieć następujące przymioty: powinny odznaczać się szlachetną prostotą, powinny w sposób zrozumiały wyrażać swe pełne znaczenie, powinny pobudzać do aktywnego uczestnictwa.

Zaleca się przy tym, by odnośnie obrzędów, gestów i postaw kierować się bardziej przepisami prawa liturgicznego i przekazaną praktyką rytu rzymskiego, niż własnymi upodobaniami i osądem (IGMR 42). Oczywiście, w nowej edycji wprowadzenia znalazły się wszystkie wcześniejsze uwagi odnoszące się do znaczenia wspólnie wykonywanych czynności i gestów: są one znakiem jedności zgromadzonej wspólnoty, są one znakiem wyrażającym intencje i wewnętrzne nastawienie uczestników (IGMR 20). W trakcie liturgii osobą najbardziej odpowiednią do podawania ludowi pewnych wskazań odnoszących się do postaw i gestów jest diakon. Może także takie wskazania podawać kapłan lub jeden z posługujących. Wprowadzenie nie wymienia wyraźnie, o którego z posługujących chodzi – wydaje się, że mógłby to być np. komentator (zob. IGMR 21).

Postawa stojąca

Normy znajdujące się we Wprowadzeniu Ogólnym odnoszące się do postawy stojącej właściwie nie uległy zmianie. Wierni stoją od rozpoczęcia śpiewu na wejście (lub – jeśli nie ma śpiewu na wejście – od momentu gdy kapłan podchodzi do ołtarza) aż do zakończenia kolekty. Następnie, stoi się w czasie śpiewu przed Ewangelią, w czasie proklamacji Ewangelii, w czasie składania wyznania wiary, w czasie modlitwy wiernych i wreszcie od modlitwy nad darami aż do zakończenia Mszy świętej, z wyjątkiem tych chwil, gdy zajmuje się inną postawę (IGMR 21). Ponieważ w nowej wersji Wprowadzenia Ogólnego wyraźnie wskazano, iż sekwencję, o ile jest wykonywana, wykonuje się po śpiewie Alleluja przed proklamacją Ewangelii oznacza to, iż w czasie sekwencji przyjmuje się postawę stojącą (IGMR 64).

Postawa siedząca

Postawę siedzącą przyjmuje się w czasie proklamacji słowa Bożego (z wyjątkiem Ewangelii), w czasie wykonywania psalmu, w czasie homilii i w czasie obrzędu przygotowania darów. Postawę tę przyjmuje się też w czasie silentium sacrum po przyjęciu Komunii. Jak wspomniano wcześniej, nie powinno się siedzieć w czasie wykonywania sekwencji: powinno się wówczas przyjąć postawę stojącą (IGMR 64).

Postawa klęcząca

Punkty dotyczące postawy klęczącej zostały w nowej edycji wprowadzenia nieznacznie rozszerzone. Postawę klęczącą przyjmują diakoni i wierni w czasie Konsekracji. Dodano w nowej edycji, iż jeśli z różnych powodów wierni w tym czasie stoją, wówczas w momencie gdy kapłan ukazuje Najświętsze Postacie, wierni wykonują głęboki ukłon. Dodano ponadto wzmiankę o tym, iż godne zalecania byłoby zachowanie – jeśli jeszcze jest przestrzegany – zwyczaju klęczenia w czasie całej modlitwy eucharystycznej: od zakończenia śpiewu Święty aż do Amen po doksologii kończącej modlitwę eucharystyczną (IGMR 43).

Ks. Andrzej Klocek

Zobacz także