Itinerarium Egeriae: Jerozolimska liturgia w sobotę przed Niedzielą Palmową (IV w.)

Szóstego dnia przed Paschą liturgia jerozolimska, opierając się na relacji św. Jana, upamiętnia przede wszystkim ostatnią wizytę Chrystusa w Betanii (J 12,1). Większość obrzędów dokonuje się w kościele znajdującym się nieopodal Lazarium a stojącym w miejscu, gdzie według tradycji siostra Łazarza, Maria, miała wyjść na spotkanie Jezusowi (J 11,29).

Itinerarium Egeriae to pamiętnikowy zapis podróży IV-wiecznej pątniczki po świętych miejscach chrześcijaństwa. Tożsamość autorki tego dokumentu nie została ostatecznie ustalona. Tekst jest niepełny, brak w nim m.in. początku, który prawdopodobnie zawierał jej imię. Egerią nazywamy ją za listem Waleriusza z Vierzo, który o jej dziele wspomina. Tytuł pod jakim figuruje jej tekst w katalogu opactwa St. Martial, Itinerarium Egeriae abbatisse, określenia stosowane w stosunku do niej przez Waleriusza, jak również pewne rzeczy zawarte w samym tekście mogłyby sugerować, że miała jakiś związek z ruchem monastycznym. Z pewnością jednak nie była mniszką w ścisłym tego słowa znaczeniu. Wiele wskazuje na to, że pochodziła z hiszpańskiej Galicji lub południowej Galii.

W swojej podróży, odbywanej w latach 382-384, przewędrowała Palestynę, Egipt, Syrię i Azję Mniejszą, skrupulatnie opisując odwiedzane przez siebie miejsca. Prawie połowę Itinerarium stanowi opis zwyczajów liturgicznych obowiązujących w Jerozolimie, w tym również wielkopostnych oraz Wielkiego Tygodnia wraz z Triduum Paschalnym i Niedzielą Wielkanocną. Jakkolwiek Egeria nie jest wybitną pisarką, jej narracja jest momentami nieporadna i pełna powtórzeń, to braki te rekompensuje niezwykłą dokładnością opisu. Dzięki temu otrzymujemy wręcz coś w rodzaju reportażu opowiadającego o bardzo bogatej i rozbudowanej jerozolimskiej liturgii przygotowania do Świąt Wielkanocnych, jak również Ich samych.

Sobota przed Niedzielą Palmową, Itinerarium Egeriae

Audycje pochodzą z archiwum Radia Plus Warszawa. Premiera emisji Pamiętników Egerii odbyła się w Radio Józef w 2006 roku. Audycja została przygotowana przez Mikołaja Foksa i Pawła Kęskę. Tekst pamiętników czyta Zofia Saretok. Lektor: Andrzej Kozioł.

Zobacz także:

Zwyczaje wielkopostne w Jerozolimie (IV w.)

Niedziela Palmowa w Jerozolimie (IV w.)

Zobacz także