Modlitwa św. Tomasza z Akwinu – Przygotowanie do Mszy świętej [#Orationes]

Omawiane modlitwy przygotowania do Mszy Świętej nigdy nie były obowiązkowe. W późniejszych wydaniach Mszału Piusa V znajdziemy wskazanie: Præparatio ad Missam pro opportunitate sacerdotis facienda.

Jednak Kościół zachęcał do ich odmawiania, umieszczając ich tekst na tablicach przy klęczniku w zakrystii, nawet w Brewiarzu oraz dodał do nich przywilej odpustów. Modlitwa św. Tomasza otrzymała od papieża Leona XIII przywilej 100 dni odpustu (20 grudnia 1884), natomiast Pius XI udzielił odpustu 3 lat, a nawet odpustu zupełnego, jeśli będzie odmawiana przez cały miesiąc, wraz z wypełnieniem także pozostałych warunków (10 grudnia 1936). To podkreśla wagę tej modlitwy w rozumieniu Kościoła.

Z postawą wewnętrznej pokory

Modlitwa Akwinaty ma układ bardzo charakterystyczny i w swej formie jest bardzo poetycka oraz bogata w porównania i paralelizmy, co przypomina modlitwy barokowe. Jest skierowana do Boga Ojca, jak większość modlitw w liturgii rzymskiej. W pierwszej części kapłan wyznaje z wiarą i pokorą, że zbliża się do sakramentu (tajemnic) Syna Bożego. Ponieważ jest to zbliżanie się do Boga, więc opisuje je jako zbliżanie się chorego do lekarza, grzesznika do źródła miłosierdzia, ślepego do światła wiecznej jasności, ubogiego do Pana nieba i ziemi. Ten bogaty opis z pewnością pomaga wzbudzić postawę wewnętrznej pokory i pragnienia łaski Bożej.

Błaganie o łaskę przemiany

Druga część jest błaganiem (Rogo) o łaskę wewnętrznej przemiany, która pozwoli przyjąć należycie Chleb aniołów na drodze do zbawienia. To charakterystyczne określenie Komunii Świętej, którego św. Tomasz użył także w hymnie Sacris sollemnis, gdzie przedostatnia zwrotka zaczyna się właśnie Panis angelicus. Również i tutaj mamy rozbudowany opis prośby modlącego się kapłana. A prosi on o uleczenie słabości, obmycie z grzechów, rozświetlenie mroków, ubogacenie, przyodzianie (łaską). Błaganie rozwija się dalej, wymieniając cnoty potrzebne do godnego przyjęcia Ciała Pańskiego. Prosi zatem o postawę czci, pokory, skruchy, pobożności, czystości, wiary oraz o umiejętność należnego doceniania łaski zbawienia.

Wyznanie człowieka

Trzecią część możemy przyrównać do wyznania wiary człowieka mającego głęboką świadomość sakramentu Ciała i Krwi Pańskiej. Zdaje sobie on sprawę, że łatwo spożyć materialną postać chleba i wina, ograniczając do tego swoje przeżycie. Kapłan prosi jednak by umiał przyjąć istotę i moc tego sakramentu (rem et virtutem), w którym jest obecny nasz Pan zrodzony z Maryi Dziewicy, a więc który łączy boską i ludzką naturę. Na tej podstawie formułuje swoją prośbę o włączenie w Jego Mistyczne Ciało.

Wieczne wpatrywanie

Ostatnia część modlitwy zawiera prośbę o charakterze niemal eschatologicznym. Wyraża bowiem pragnienie wiecznego wpatrywania się w oblicze Jezusa Chrystusa, którego teraz modlący się przyjmuje jedynie pod zasłoną.

Myśli ku Komunii

Główna myśl w modlitwie św. Tomasza ogranicza się do przyjęcia Najświętszego Ciała i Krwi naszego Pana w czasie celebracji eucharystycznej, czyli do Komunii Świętej. Z tekstu przebija głębokie rozumienie teologiczne tego aktu. Nie ma w niej natomiast mowy o umocnieniu kapłana do wypełnienia jego posługi. Przyjęcie Komunii Świętej jest zatem rozumiane jako moment centralny celebracji. Warto zwrócić uwagę na tę prawdę, gdyż nierzadko, w praktyce wielu chrześcijan, przyjęcie Komunii Świętej jest tylko świątecznym dodatkiem do niedzielnej mszy. Jednak Święta Uczta i włączenie w Mistyczne Ciało naszego Pana jest przecież realizowaniem zbawczego planu Jezusa Chrystusa. Postawienie zatem faktu przyjęcia Komunii Świętej w centrum wydaje się słusznym wymogiem także i w naszych czasach.

Śpiewana modlitwa św. Tomasza w wykonaniu Bractwa San Clemente:


Słowa: św. Tomasz z Akwinu OP
Muzyka: tradycyjna, ton 6., melos bułgarski w harmonizacji archimandryty Matfieja (Mormyla)
Adaptacja do nowego tekstu: Andrij Szkrabiuk
Śpiew:  Bractwo San Clemente w składzie: Hubert Boćko, Mirosław Chudy, Mateusz Kucharski, Maciej Ordowski, Wojciech Sznyk OP, Grzegorz Szulik.
Gość specjalny: Marcin Wasilewski-Kruk.
Prowadzenie zespołu: Wojciech Sznyk OP.
Przygotowanie emisyjne: Marcin Wasilewski-Kruk.
Realizacja nagrania: Anita Pyrek, Mateusz Kucharski.

Więcej na naszym kanale na YouTube.


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także

Ks. Stanisław Mieszczak SCJ

Ks. Stanisław Mieszczak SCJ na Liturgia.pl

ks. dr Stanisław Mieszczak SCJ – sercanin (ur. 1953 r.), emerytowany pracownik Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Wykłada w Wyższym Seminarium Misyjnym Księży Sercanów w Stadnikach, w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Salezjańskiego i w Archidiecezjalnej Szkole Muzycznej w Krakowie; członek Komisji Liturgicznej Archidiecezji Krakowskiej oraz kierownik Sekcji Liturgicznej PTT. Przez dwie kadencje pełnił funkcję asystenta kościelnego w Międzynarodowej Federacji Pueri Cantores. Przedmiotem badań są historyczne uwarunkowania rozwoju form liturgicznych, szczególnie w relacji między tradycją rzymską i wschodnią.