Modlitwy nad ludem (5)

Kolejny wpis o modlitwach nad ludem i ich źródłach wg obu mszałów. Dziś modlitwy od czwartku do soboty II tygodnia Wielkiego Postu.

Czwartek II tygodnia

 a) Mszał Piusa V

 Pol.: Wspieraj, Panie, sługi Swoje i proszącym okazuj nieustannie Twoją dobroć, abyś w tych, co uznają Ciebie za Stwórcę i Pana, odnowił dary im udzielone, a odnowione zachował.

Łac.: Adesto, Domine, famulis tuis, et perpetuam benignitatem largire poscentibus: ut iis, qui te auctore et gubernatore gloriantur, et congregata restaures, et restaurata conserves.

Modlitwa pojawia się najpierw w Sakramentarzu z Werony (Ve 887) jako modlitwa nad ludem jednego z formularzy suchych dni wrześniowych. Według Antoine Chavasse’a, autorem tego formularza jest papież Wigiliusz, a formularz z tą modlitwą został zastosowany po raz pierwszy prawdopodobnie w 537 roku. Sakramentarz gelazjański umieszcza tę modlitwę jako modlitwę nad ludem w środę II tygodnia Wielkiego Postu (GeV 182) a Sakramentarz gregoriański w czwartek II tygodnia (GrH 220). W Mszale Pawła VI jest to kolekta 18. niedzieli per annum. Pomijam już kwestię wariantów tekstu tej modlitwy, pisałem o tym tutaj, w ramach cyklu o kolektach.

b) Mszał Pawła VI

Pol.: Przybądź, Panie, z pomocą swoim wiernym, błagającym o pomoc Twojej łaski, aby otrzymali osłonę i przewodnictwo Twojej opieki.

Łac.: Adesto, Domine, famulis tuis, implorantibus gratiae tuae auxilium, ut protectionis tuae munimen et regimen obtineant.

Jest to nowa kompozycja, ale jej źródłem jest jedno zdanie wyjęte z dłuższej modlitwy konsekracji dziewic, zapisanej w Sakramentarzu z Werony (Ve 1104) i, w nieco zmodyfikowanej wersji, w Sakramentarzu gelazjańskim (GeV 789). Zdanie to brzmi tak: Implorantibus ergo auxilium tuum, Domine, et confirmari se benedictionis tuae consecratione cupientibus, da protectionis tuae munimen et regimen.

 

Piątek II tygodnia

Mszał Piusa V i Mszał Pawła VI

Pol.: Daj, Panie, ludowi Twojemu zdrowie duszy i ciała, aby oddając się dobrym uczynkom zasłużył sobie na Twoją potężną opiekę.

Łac.: Da, quaesumus, Domine, populo tuo salutem mentis et corporis: ut, bonis operibus inhaerendo, tuae semper virtutis mereatur protectione defendi.

Modlitwa obecna w tradycji liturgicznej od Sakramentarza gregoriańskiego, gdzie występuje dwukrotnie: jako wielkopostna modlitwa nad ludem piątku II tygodnia (GrH 224) oraz w bloku modlitw codziennych (GrH 893).

 

Sobota II tygodnia

a) Mszał Piusa V

Pol.: Prosimy Cię, Panie, strzeż nieustannie rodziny Twojej z ojcowską dobrocią, a ponieważ całą nadzieję pokładamy w łasce niebieskiej, niech nas chroni opieka z nieba.

Łac.: Familiam tuam, quaesumus, Domine, continua pietate custodi: ut, quae in sola spe gratiae caelestis innititur, caelesti etiam protectione muniatur.

Modlitwa obecna w tradycji liturgicznej od Sakramentarza gregoriańskiego, gdzie występuje jako modlitwa nad ludem soboty II tygodnia (GrH 228) oraz w bloku modlitw codziennych (GrH 926). Modlitwę tę przejął także Suplement do Sakramentarza gregoriańskiego jako kolektę 5. niedzieli po Epifanii (Sp 1108). Tak już pozostało, toteż aż do Mszału Piusa V modlitwa występuje w tych dwóch funkcjach. W Mszale Pawła VI jest to kolekta 5. niedzieli per annum.

b) Mszał Pawła VI

Pol.: Panie, nakłoń miłosiernie uszy Twoje na modlitwy błagających Cię i abyś mógł spełnić ich pragnienia, spraw, niech proszą o to, co się Tobie podoba.

Łac.: Pateant aures misericordiae tuae, Domine, precibus supplicantium: et, ut petentibus desiderata concedas: fac eos, quae tibi sunt placita, postulare.

Podobnie brzmiąca modlitwa pojawia się w Sakramentarzu z Werony (Ve 655) jako druga modlitwa (alternatywna kolekta?) jednego z formularzy codziennych. Formularz ten, wg Antoine Chavasse’a, został skomponowany przez papieża Wigiliusza i zastosowany 14 marca 538 roku, w IV niedzielę Wielkiego Postu. Modlitwa w brzmieniu Veronense: Ad aures misericordiae tuae, Domine, supplicum vota perveniant, et, ut possimus inpetrare quae poscimus, fac nos semper tibi placita postulare.

Natomiast w aktualnym brzmieniu modlitwa pojawia się w Sakramentarzu gelazjańskim jako druga modlitwa (alternatywna kolekta?) piątego formularza na niedziele „zwykłe” (GeV 1195), w Sakramentarzu gregoriańskim (GrH 272) jako modlitwa nad ludem środy IV tygodnia Wielkiego Postu a w Suplemencie do Sakramentarza gregoriańskiego jako kolekta 10. niedzieli po Pięćdziesiątnicy (Sp 1156). Mszał Piusa V zachowuje tę modlitwę w dwóch miejscach: za tradycją gregoriańską jako modlitwę nad ludem środy IV tygodnia Wielkiego Postu oraz, podobnie jak w Suplemencie, jako kolektę 9. niedzieli po Pięćdziesiątnicy.

 


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także

Maciej Zachara MIC

Maciej Zachara MIC na Liturgia.pl

Urodzony w 1966 r. w Warszawie. Marianin. Rocznik święceń 1992. Absolwent Papieskiego Instytutu Liturgicznego na rzymskim "Anselmianum". W latach 2000-2010 wykładał liturgikę w WSD Księży Marianów w Lublinie, gdzie pełnił również posługę ojca duchownego (2005-2017). W latach 2010-2017 wykładał teologię liturgii w Kolegium OO. Dominikanów w Krakowie. Obecnie pracuje duszpastersko w parafii Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Bazylianówka w Lublinie. Ponadto jest prezbiterem wspólnoty neokatechumenalnej na lubelskiej Poczekajce, a także odprawia Mszę św. w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego w rektoralnym kościele Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Staszica w Lublinie....