Modlitwy nad ludem (8)

C.d. modlitw nad ludem wraz z ich źródłami wg obu mszałów. Dziś modlitwy od niedzieli do środy IV tygodnia Wielkiego Postu.

IV niedziela Wielkiego Postu

Mszał Pawła VI

Pol.: Zachowaj, Panie, proszących Ciebie, podtrzymaj słabych, a kroczących pośród cieni śmierci ożywiaj zawsze swoim światłem i, wyrwanym łaskawie z wszelkiego zła, pozwól dojść do najwyższych dóbr.

Łac.: Tuere, Domine, supplices tuos, sustenta fragiles, et inter tenebras mortalium ambulantes tua semper luce vivifica, atque a malis omnibus clementer ereptos, ad summa bona pervenire concede.

Modlitwa obecna tylko w Sakramentarzu z Werony (Ve 46) jako modlitwa nad ludem formularza bez tytułu.

 

Poniedziałek IV tygodnia

a) Mszał Piusa V

Pol.: Wysłuchaj łaskawie nasze błagania, prosimy Cię, Panie, a skoro pobudzasz nas do modlitwy, racz nam udzielić pomocy i ochrony.

Łac.: Deprecationem nostram, quaesumus, Domine, benignus exaudi: et, quibus supplicandi praestas affectum, tribue defensionis auxilium.

W tradycji liturgicznej modlitwa obecna w różnych funkcjach. W Sakramentarzu gregoriańskim oprócz funkcji aktualnej (GrH 263) występuje ona także jako kolekta niedzieli po suchych dniach czerwcowych (GrH 553) i modlitwa w bloku oracji pokutnych (GrH 872). Suplement do Sakramentarza gregoriańskiego ma ją ponadto jako kolektę 3. niedzieli po Zesłaniu Ducha Świętego. Jeszcze nasz Sakramentarz tyniecki zachowuje modlitwę w tych funkcjach, z wyjątkiem bloku modlitw pokutnych.

Sakramentarz z Werony (Ve 504) ma ponadto bardzo podobną modlitwę w funkcji kolekty jednego z formularzy codziennych. Formularz ten według Antoine Chavasse’a jest autorstwa papieża Wigiliusza i był zastosowany 20 września 537 roku. Modlitwa z Veronense brzmi tak: Adiuva nos, Deus salutaris noster; et quibus supplicandi tibi praestas affectum, tribue tuae propitiationis effectum.

b) Mszał Pawła VI

Pol.: Prosimy Cię, Panie, odnów wewnętrznie i zewnętrznie swój lud, a ponieważ nie chcesz aby przeszkadzały mu cielesne przyjemności, spraw aby był wytrwały w duchowych postanowieniach.

Łac.: Plebem tuam, Domine, quaesumus, interius exteriusque restaura, ut quam corporeis non vis delectationibus impedire, spiritali facias vigere proposito.

Jest to współcześnie skrócona wersja modlitwy, która po raz pierwszy występuje w Sakramentarzu z Werony (Ve 1020) jako modlitwa nad ludem formularza bez tytułu. Według Gilberta Pomarèsa, autorem formularza jest papież Gelazy I, a kontekstem jego powstania była walka tego papieża z odradzającym się pogańskim świętem Luperkaliów. Formularz ten miałby być zastosowany po raz pierwszy w oktawę Wielkanocy 2 kwietnia 495 roku. Modlitwa znalazła się także w Sakramentarzu gelazjańskim (GeV 253) jako modlitwa nad ludem soboty IV tygodnia Wielkiego Postu. Końcowa fraza współcześnie ucięta brzmi: et sic rebus foveas transituriis, ut tribuas potius inhaerere perpetuis.

 

Wtorek IV tygodnia

a) Mszał Piusa V

Pol.: Zmiłuj sie, Panie, nad ludem Twoim i pozwól mu łaskawie odetchnąć wśród utrapień, które stale go męczą.

Łac.: Miserere, Domine, populo tuo: et continuis tribulationibus laborantem, propitius respirare concede.

Modlitwa pojawia się po raz pierwszy w Sakramentarzu z Werony (Ve 449) jako kolekta jednego z formularzy codziennych. Według Antoine Chavasse’a autorem tego formularza jest papież Wigiliusz a po raz pierwszy został on zastosowany 19 lub 26 lipca 537 roku podczas wojny gockiej, kiedy w Rzymie panowały klęski głodu i zarazy. Sakramentarz gregoriański stosuje tę modlitwę w aktualnej funkcji (GrH 267).

b) Mszał Pawła VI

Pol.: Daj, miłosierny Panie, aby lud Twój zawsze pozostawał Tobie oddany i aby z Twojej łaskawości nieustannie otrzymywał wszystko co mu służy.

Łac.: Concede, misericors Deus, ut devotus tibi populus semper existat et de tua clementia, quod ei prosit, indesinenter obtineat.

Modlitwa po raz pierwszy pojawia się w Sakramentarzu gelazjańskim jako modlitwa nad ludem wtorku III tygodnia Wielkiego Postu (GeV 209) oraz jako jedna z modlitw brewiarzowych (GeV 536).

 

Środa IV tygodnia

a) Mszał Piusa V

Ta sama modlitwa co w sobotę II tygodnia w Mszale Pawła VI, została więc już tam omówiona, zob. wpis z 20 marca.

b) Mszał Pawła VI

Pol.: Niech opieka Twej łaskawości ochrania sługi Twoje, Panie, aby czyniąc dobro na tym świecie doszli do Ciebie, najwyższego dobra.

Łac.: Famuli tui, Domine, pietatis tuae protectione muniantur, ut bonum in hoc saeculo facientes ad te, summum bonum, perveniant.

Wydaje mi się, że jest to całkowicie nowa modlitwa. Nie znajduję jej w dawnych źródłach


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także

Maciej Zachara MIC

Maciej Zachara MIC na Liturgia.pl

Urodzony w 1966 r. w Warszawie. Marianin. Rocznik święceń 1992. Absolwent Papieskiego Instytutu Liturgicznego na rzymskim "Anselmianum". W latach 2000-2010 wykładał liturgikę w WSD Księży Marianów w Lublinie, gdzie pełnił również posługę ojca duchownego (2005-2017). W latach 2010-2017 wykładał teologię liturgii w Kolegium OO. Dominikanów w Krakowie. Obecnie pracuje duszpastersko w parafii Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Bazylianówka w Lublinie. Ponadto jest prezbiterem wspólnoty neokatechumenalnej na lubelskiej Poczekajce, a także odprawia Mszę św. w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego w rektoralnym kościele Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Staszica w Lublinie....