Hans Holbein, Ofiarowanie Pańskie (detal) | wikimedia commons

Z kolei w starszej formie rytu rzymskiego dzisiejsze święto nazywa się Purificatio Mariae, czyli Oczyszczenie Maryi. Obie nazwy, zarówno dawna jak nowa, zostały zaczerpnięte z pierwszego zdania dzisiejszej Ewangelii: „Gdy upłynęły dni oczyszczenia Maryi według Prawa Mojżeszowego, rodzice przynieśli Jezusa do Jerozolimy, aby Go przedstawić Panu” (Łk 2,22).

Jednak w papieskim Sakramentarzu gregoriańskim z VII w., który jest najstarszym źródłem, poświadczającym istnienie dzisiejszego święta w Rzymie (samo święto pochodzi z Jerozolimy, poświadcza je Egeria pod koniec IV w.), czytamy następujący tytuł: II die mensis februarii Ypopanti ad Sanctam Mariam, czyli: „drugiego dnia miesiąca lutego święto Hypapante u Świętej Maryi” (tzn. Msza stacyjna w bazylice Santa Maria Maggiore). Hypapante oznacza święto Spotkania (gr. hypantao – spotykać, wychodzić na przeciw), jest to grecka nazwa dzisiejszego święta, do dziś stosowana np. w liturgii bizantyjskiej. Nazwa ta chyba najlepiej oddaje misterium dzisiejszego dnia. Zarówno bowiem rytualne oczyszczenie Maryi czterdziestego dnia od narodzin syna (por. Kpł 12,1–8), jak też przedstawienie Jezusa w świątyni, zgodnie z prawem o pierworodnych (Wj 13,2.12.15) stanowiły zaledwie kontekst, w ramach którego rozegrało się to co najistotniejsze: przybycie Pana do swojej świątyni dla spotkania z oczekującym Go wiernym Izraelem, reprezentowanym przez starca Symeona i prorokinię Annę.

Ten motyw przewija się przez wiele liturgicznych tekstów dzisiejszego dnia. W pierwszym czytaniu z Księgi Malachiasza, obecnym w obu formach rytu rzymskiego, czytamy: „Oto Ja wyślę anioła mego, aby przygotował drogę przede Mną, a potem nagle przybędzie do swej świątyni Pan, którego wy oczekujecie, i Anioł Przymierza, którego pragniecie” (Ml 3,1). Po tym czytaniu w starszej formie rytu rzymskiego następuje Graduał, zaczerpnięty z Psalmu 48 (47), wyrażający radość ludu ze spotkania Boga w Jego świątyni: „O Boże, przyjęliśmy Twe miłosierdzie w Twojej świątyni. Jak imię Twe, Boże, tak i chwała Twoja sięga krańców ziemi. Jakośmy słyszeli, tak ujrzeliśmy w mieście naszego Boga, na Jego świętej górze”. Natomiast w liturgii posoborowej Psalm responsoryjny po czytaniu z Księgi Malachiasza stanowią wersety z Psalmu 24 (23), aklamującego uroczyste wejście Pana do świątyni. Na podstawie słów z Malachiasza została skomponowana także antyfona Invitatorium z przedsoborowego Breviarium Romanum: „Oto przychodzi do świątyni swej świętej Pan i Władca. Ciesz się i raduj, Syjonie, wychodząc na spotkanie Bogu swemu”. Motyw przyjścia do świątyni i spotkania wyraża także posoborowa prefacja: „Dzisiaj Maryja Dziewica przyniosła do świątyni Twojego Przedwiecznego Syna, a Duch Święty ogłosił przez usta Symeona, że jest On chwałą Twojego ludu i światłem narodów. My także radujemy się ze spotkania ze Zbawicielem i razem z Aniołami i Świętymi wychwalamy Ciebie, wołając: Święty…”

Bardzo ważną częścią liturgii dzisiejszego dnia jest procesja ze świecami, poprzedzająca Mszę świętą. W rycie rzymskim procesję tę wprowadził papież Sergiusz I (687–701). Można dostrzec przynajmniej trojakie znaczenie tej procesji. Światło świec, trzymanych przez uczestników liturgii, symbolizuje Jezusa Chrystusa – Światłość narodów. Procesjonalne wkroczenie do kościoła to znak przybycia niesionego przez Maryję Pana do świątyni. Równocześnie nasze procesjonalne podążanie do kościoła na eucharystyczne spotkanie z Chrystusem przypomina przyjście starca Symeona do świątyni za natchnieniem Ducha Świętego. Ponadto, jak każda procesja, ma ona wymiar eschatologiczny i symbolizuje nasze podążanie poprzez doczesność ku definitywnemu zjednoczeniu z Bogiem w świątyni Nowego Jeruzalem.

Warto przytoczyć przewidzianą na procesję antyfonę „Adorna thalamum tuum” (obowiązkowa w Mszale z 1962 r., ad libitum w posoborowym Mszale z 2002 r.), autorstwa św. Jana Damasceńskiego, śpiewaną jako jeden z troparionów w nieszporach w rycie bizantyjskim:

„Przyozdób Syjonie swoje mieszkanie i przyjmij Chrystusa Króla:
Powitaj z miłością Maryję, która jest bramą niebios,
Ona bowiem niesie Króla chwały w nowym blasku.
Zatrzymuje się Dziewica niosąc na ręku Syna zrodzonego przed jutrzenką:
Symeon biorąc Go na swoje ręce, ogłosił narodom,
Że On jest Panem życia i śmierci oraz Zbawicielem świata”.

Uważasz, że nasze treści są wartościowe?

Przekaż 1,5% podatku dochodowego na rozwój serwisu Liturgia.pl,
wpisując w zeznaniu podatkowym numer KRS: 0000 354 036

Więcej informacji
i nasz film

Wypełnij zeznanie
online za darmo

Zamów przypomnienie
kiedy chcesz

Zarekomenduj nas
swoim znajomym